Оршил
Гэр бүлийн хооронд маргаан үүсэх нь энгийн үзэгдэл боловч зарим тохиолдолд дуу чимээ ихсэж, хөршүүдийнхээ санааг зовооход хүргэдэг. Энэ үед хөрш тань санаа зовж, эсвэл амгалан тайван байдал алдагдсан гэж үзэн цагдаад дуудлага өгөх тохиолдол цөөнгүй. Цагдаагийн алба хаагчид таны хаалгыг тогшиход юу болох, ямар хууль үйлчилдэг, та өөрийгөө хэрхэн зөв авч явах талаар олон хүн мэддэггүй.
Энэхүү нийтлэлээр бид хөршийн дуудлагаар цагдаа ирсэн үед явагдах үйл явц, хууль зүйн үндэслэл, иргэн таны хийх ёстой практик алхмуудыг тайлбарлах болно. Энэ нь таныг нөхцөл байдлыг зөв ойлгож, хуулийн дагуу эрхээ хамгаалж, үүргээ биелүүлэхэд тусална.
Хууль зүйн үндэслэл
Цагдаагийн байгууллага гэр бүлийн маргааны дуудлагад очихдоо хэд хэдэн хуулийн заалтыг үндэслэл болгодог. Энэ нь зөвхөн дуу чимээний асуудал биш, гэр бүлийн хүчирхийллээс урьдчилан сэргийлэх, таслан зогсоохтой шууд холбоотой юм.
1. Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хууль
Энэ бол цагдаагийн алба хаагчдын баримталдаг гол хууль юм. Хөршөөс ирсэн дуудлагыг гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэгдэж болзошгүй нөхцөл байдал гэж үзэж, шалгах үүрэгтэй.
- Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хуулийн 23.2-т зааснаар иргэн хүн гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэгдсэн, эсхүл үйлдэгдэж болзошгүй нөхцөл байдлын талаар цагдаагийн байгууллагад мэдээлэх эрхтэй. Танай хөрш энэ эрхийнхээ дагуу дуудлага өгсөн байдаг.
- Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хуулийн 31.1-ийн дагуу цагдаагийн алба хаагч дуудлагын дагуу очсон даруйдаа "Аюулын зэргийн үнэлгээ" хийх үүрэгтэй. Энэ нь тухайн орчинд байгаа хүмүүсийн амь нас, эрүүл мэндэд эрсдэл байгаа эсэхийг тодорхойлох ажиллагаа юм.
2. Зөрчлийн тухай хууль
Хэрэв маргаан нь бие махбодод ноцтой гэмтэл учруулаагүй ч тодорхой үйлдлүүд гарсан бол Зөрчлийн тухай хуулиар хариуцлага хүлээлгэж болно.
- Зөрчлийн тухай хуулийн 5.4.4-т гэр бүлийн хамаарал бүхий хүнийг зодсон, хүсэл зоригийнх нь эсрэг үйлдэл хийхийг албадсан, бусадтай харилцахыг хязгаарласан зэрэг нь эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхээргүй бол албадан сургалтад хамруулж, 7-30 хоног баривчлах шийтгэл оногдуулахаар заасан.
- Мөн олон нийтийн амгалан тайван байдлыг алдагдуулсан бол Зөрчлийн тухай хуулийн 5.2.1-д заасан танхайрах зөрчлөөр торгох шийтгэл ногдуулж болзошгүй.
3. Цагдаагийн албаны тухай хууль
Энэ хуулиар цагдаагийн алба хаагчийн бүрэн эрх, үйл ажиллагааны журам тодорхойлогдоно.
- Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 49.1.1-д зааснаар иргэн цагдаагийн алба хаагчийн хууль ёсны шаардлагыг биелүүлээгүй, эсэргүүцсэн тохиолдолд биеийн хүч хэрэглэх эрхтэй байдаг.
- Хэрэв та цагдаагийн үйл ажиллагааг буруу гэж үзвэл Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 96.1-д заасны дагуу дээд шатны байгууллага, прокурор, шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй.
Цагдаагийн дуудлагын дараах үйл явц
Хөршийн дуудлагаас эхлээд болзошгүй үр дагавар хүртэлх үйл явцыг доорх бүдүүвчээр харж болно.
Практик алхамууд
Цагдаа таны хаалгыг тогшиход сандрахын оронд дараах алхмуудыг дагахыг зөвлөж байна.
1. Тайван байдлаа хадгална уу
Хамгийн чухал зүйл бол тайван байх. Цагдаатай хэрэлдэх, дуугаа өндөсгөх нь нөхцөл байдлыг улам хүндрүүлнэ. Тэд хуулиар хүлээсэн үүргээ гүйцэтгэж яваа гэдгийг ойлгоорой.
2. Цагдаатай хамтран ажиллаарай
Цагдаагийн алба хаагч танаас нэр, хаяг, болсон явдлын талаар асуух болно. Асуултад нь үнэн зөвөөр хариулж, хамтран ажиллах нь зүйтэй. Эсэргүүцэл үзүүлэх нь Цагдаагийн албаны тухай хууль-ийн дагуу нэмэлт хариуцлага хүлээх үндэслэл болж болзошгүй.
3. "Аюулын зэргийн үнэлгээ"-г ойлгоорой
Цагдаа танай гэрт орж ирээд:
- Хэн нэгэн бэртэж гэмтсэн эсэх,
- Эд зүйлс эвдэрч сүйдсэн эсэх,
- Хэн нэгэн айж, эмээсэн байдалтай байгаа эсэх,
- Хүүхэд байгаа бол тэдний аюулгүй байдал зэргийг шалгана. Энэ бол ГБХтТ-ийн 31-р зүйлд заасан "Аюулын зэргийн үнэлгээ" юм. Үнэлгээний дүнгээс шалтгаалж дараагийн арга хэмжээ тодорхой болно.
4. Болзошгүй үр дагаврыг мэдэж аваарай
- Энгийн маргаан: Хэрэв ямар нэгэн хүчирхийллийн шинжгүй, зөвхөн чанга дуугаар маргалдсан бол цагдаа талуудаас тайлбар авч, сануулга өгөөд ажиллагаа дуусгавар болно.
- Зөрчил: Хэрэв түлхэлцсэн, эд зүйл шидсэн, сүрдүүлсэн зэрэг үйлдэл гарсан нь тогтоогдвол Зөрчлийн тухай хуулийн 5.4-т зааснаар зөрчлийн хэрэг нээж, таныг албадан сургалтад хамруулах эсвэл 7-30 хоног баривчлах шийтгэл оногдуулж болно.
- Гэмт хэрэг: Хэрэв зодсоны улмаас эрүүл мэндэд хохирол учирсан бол Эрүүгийн хуулийн дагуу гэмт хэрэгт тооцогдож, эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгагдана.
5. Эрхээ мэдээрэй
- Та өөрийн эсрэг мэдүүлэг өгөхгүй байх эрхтэй.
- Танд өмгөөлөгч авах эрх бий.
- Хэрэв цагдаагийн алба хаагч бүрэн эрхээ хэтрүүлсэн, ёс зүйгүй харьцсан гэж үзвэл Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 96-р зүйлд заасны дагуу гомдол гаргах эрхтэй.
Шүүхийн практик
Гэр бүлийн маргаантай холбоотой хэргүүдийг шүүх хэрхэн шийдвэрлэдэг талаарх жишээнүүд нь нөхцөл байдлыг илүү сайн ойлгоход тусална.
-
Нэг удаагийн үйлдэл үү, системтэй хүчирхийлэл үү? Тогтоол #eruu_3_1265-д шүүхээс гэр бүлийн маргааны үеэр нэг удаагийн үйлдлээр эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулсныг "Гэр бүлийн хүчирхийлэл" гэмт хэрэг гэж үзэхгүй, харин "Хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах" гэмт хэргээр зүйлчилсэн байдаг. Энэ нь гэр бүлийн хүчирхийлэл гэдэг нь ихэвчлэн давтан, системтэй үйлдлийг шаарддаг гэдгийг харуулж байна. Гэвч ямар ч тохиолдолд биед халдах нь хууль бус юм.
-
Аргагүй хамгаалалт гэж үзэх тохиолдол Тогтоол #eruu_3_1332-т нөхрийнхөө хууль бус халдлагын эсрэг хариу үйлдэл үзүүлсэн эхнэрийн үйлдлийг шүүх "аргагүй хамгаалалт" гэж үзэж, хэргийг хэрэгсэхгүй болгосон жишээ бий. Энэ нь хэн маргааныг эхлүүлсэн, хэн түрэмгийлсэн бэ гэдэг нь чухал болохыг харуулдаг.
-
Гэм буруутай нь тогтоогдвол ял шийтгэл оногдуулдаг Тогтоол #eruu_3_3111 болон Тогтоол #eruu_3_3326 зэрэг хэргүүдэд гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэж, эхнэрийнхээ биед гэмтэл учруулсан нь нотлох баримтаар тогтоогдсон тул шүүхээс торгох, нийтэд тустай ажил хийлгэх зэрэг ял оногдуулж байсан. Энэ нь гэр бүлийн маргаан зөрчил, гэмт хэргийн түвшинд хүрвэл хуулийн хариуцлага хүлээдэг гэдгийг баталж байна.
Дүгнэлт
Эхнэртэйгээ маргалдсаны улмаас хөрш тань дуудлага өгч цагдаа ирэх нь таагүй нөхцөл байдал боловч хууль ёсны ажиллагаа юм. Цагдаагийн байгууллага нь гэр бүлийн хүчирхийллээс урьдчилан сэргийлэх, таслан зогсоох үүрэгтэй тул ийм дуудлага бүрийг шалгах ёстой.
Ийм нөхцөлд таны хийх хамгийн зөв алхам бол:
- Тайван байх: Нөхцөл байдлыг хүндрүүлэхгүй байх.
- Хамтран ажиллах: Цагдаагийн хууль ёсны шаардлагыг биелүүлэх.
- Үнэн зөв мэдээлэл өгөх: Болсон явдлыг бодитоор тайлбарлах.
Энгийн маргаан ихэвчлэн сануулга, зөвлөгөөгөөр өндөрлөдөг бол бие махбод, сэтгэл санааны дарамт учруулсан үйлдэл нь Зөрчлийн болон Эрүүгийн хуулийн дагуу хариуцлага хүлээхэд хүргэдгийг анхаараарай. Хэрэв танай гэр бүлд маргаан тасардаггүй бол мэргэжлийн сэтгэл зүйч, гэр бүл судлаачид хандаж, асуудлынхаа үндсэн шалтгааныг олох нь хамгийн зөв шийдэл байх болно.