Оршил
Орон сууцанд амьдрахад хөршийн харилцаа нэн чухал байдаг. Гэвч зарим тохиолдолд хөрш айл тасралтгүй чанга хөгжим тавих, шөнө оройн цагаар юм нүдэх, засвар хийх зэргээр бусдын амгалан тайван байдлыг алдагдуулах нь түгээмэл. Энэ нь зүгээр нэг таагүй байдал үүсгээд зогсохгүй, таны хуулиар хамгаалагдсан эрхийг зөрчиж буй үйлдэл юм.
Хэрэв таны хөрш бусдын амгалан тайван байдлыг удаа дараа алдагдуулж байвал ямар арга хэмжээ авах боломжтой, ямар хууль тогтоомжоор энэ асуудлыг зохицуулдаг талаар энэхүү нийтлэлээр дэлгэрэнгүй тайлбарлая.
Хууль зүйн үндэслэл
Хөршийн зүгээс гаргаж буй дуу чимээний асуудлыг Монгол Улсын хэд хэдэн хуулиар зохицуулдаг. Хамгийн гол нь Зөрчлийн тухай хууль бөгөөд энэ нь олон нийтийн амгалан тайван байдлыг хамгаалах зорилготой юм.
1. Зөрчлийн тухай хууль
Энэ бол таны хамгийн түрүүнд анхаарах ёстой хууль юм. Уг хуульд олон нийтийн газар болон оршин суух орчинд бусдын амгалан тайван байдлыг алдагдуулахыг зөрчилд тооцдог.
- Зөрчлийн тухай хуулийн 5.2.1-д зааснаар олон нийтийн газар, орон сууцны орчинд шөнийн цагаар /22:00 цагаас 06:00 цаг хүртэл/ чанга дуу чимээ гаргасан, эсхүл бусдын амгалан тайван байдлыг алдагдуулсан бол хүнийг нэг зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр (100,000₮) торгох шийтгэл оногдуулдаг. Энэ заалт нь чанга хөгжим, барилгын засварын чимээ, архидан согтуурч шуугих зэрэг бүх төрлийн дуу чимээнд хамаарна.
2. Орон сууцны тухай хууль
Энэ хуулиар орон сууц өмчлөгч, оршин суугчдын эрх, үүргийг тодорхойлсон байдаг.
- Орон сууцны тухай хууль-д зааснаар оршин суугчид нь бусад оршин суугчдын эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хүндэтгэх, орон сууцны дотоод журмыг сахин биелүүлэх үүрэгтэй. Ихэнх Сууц Өмчлөгчдийн Холбоо (СӨХ) нь шөнийн цагаар дуу чимээ гаргахыг хориглосон дотоод журамтай байдаг.
3. Иргэний хууль
Хэрэв зөрчлийн шинжтэй үйлдлээс үүдэн танд хохирол учирсан бол Иргэний хуулийн дагуу нэхэмжлэл гаргах эрхтэй.
- Иргэний хууль-ийн дагуу бусдын эрүүл мэнд, эд хөрөнгөд хууль бусаар гэм хор учруулсан этгээд уг гэм хороо арилгах үүрэгтэй. Тасралтгүй үргэлжлэх дуу чимээнээс болж таны эрүүл мэнд муудсан (нойргүйдэх, стресстэх гэх мэт) бол үүнийг нотлон хохирлоо нэхэмжлэх боломжтой.
Практик алхамууд
Хөршийнхөө дуу чимээтэй тэмцэхийн тулд дараах алхмуудыг дарааллын дагуу авахыг зөвлөж байна.
1. Эхлээд эелдэгээр ярилцах
Аливаа маргааныг эв зүйгээр шийдэх нь хамгийн зөв арга зам. Хөрштэйгээ уулзаж, түүний гаргаж буй дуу чимээ танд хэрхэн нөлөөлж байгааг тайван, эелдэг байдлаар тайлбарлаж хэлээрэй. Ихэнх тохиолдолд хүмүүс өөрийнхөө үйлдлийг бусдад төвөг учруулж байгааг анзаардаггүй.
2. СӨХ-д хандах
Хэрэв ярилцаад үр дүнд хүрээгүй бол танай байрны СӨХ-д хандаарай. СӨХ нь орон сууцны дотоод журамтай бөгөөд түүнийхээ дагуу дуу чимээ гаргаж буй оршин суугчид сануулга өгөх, арга хэмжээ авах эрхтэй. Энэ нь асуудлыг албажуулж буй дараагийн шат юм.
3. Цагдаагийн байгууллагад дуудлага өгөх
СӨХ-ийн сануулгыг тоогоогүй, дуу чимээ гаргасаар байвал, ялангуяа шөнийн 22:00 цагаас хойш бол цагдаагийн байгууллагын 102 дугаарт дуудлага өгнө. Дуудлагын дагуу ирсэн цагдаагийн алба хаагч Зөрчлийн тухай хуулийн дагуу тухайн иргэнд торгуулийн арга хэмжээ авна. Дуудлага өгөхдөө нэр, хаягаа үнэн зөв мэдүүлэх нь зүйтэй.
4. Нотлох баримт цуглуулах
Хэрэв асуудал удаа дараа давтагдаж, шүүхэд хандахаас өөр аргагүй байдалд хүрвэл нотлох баримт цуглуулах нь маш чухал.
- Дуу, дүрсний бичлэг: Дуу чимээ гарч буй цаг, огноог тодорхой харуулсан бичлэг хийх.
- Тэмдэглэл хөтлөх: Хэзээ, ямар хугацаанд, ямар төрлийн дуу чимээ гаргасныг тэмдэглэж авах.
- Гэрчийн мэдүүлэг: Бусад хөршүүдээс таньтай адил гомдолтой байгаа бол хамтран гэрчийн мэдүүлэг бэлтгэх.
- Цагдаад өгсөн дуудлагын бүртгэл: Өмнө нь цагдаад дуудлага өгч байсан бол түүнийгээ баримтжуулах.
5. Шүүхэд нэхэмжлэл гаргах
Дээрх бүх алхмыг авсан ч үр дүнд хүрэхгүй бол та Иргэний хэргийн шүүхэд нэхэмжлэл гаргах эрхтэй. Нэхэмжлэлээрээ дамжуулан дуу чимээ гаргах үйлдлийг таслан зогсоохыг шаардах, мөн уг үйлдлээс үүдсэн эд материалын болон сэтгэл санааны хохирлыг нэхэмжлэх боломжтой.
Шүүхийн практик
Хөршийн дуу чимээ, амгалан тайван байдлыг алдагдуулсан асуудлаар шүүхийн практикт шийдвэрлэгдсэн тохиолдлууд бий.
-
Тогтоол #zahirgaa_3_2844: Энэхүү хэрэгт иргэн нь дулааны төвөөс гарч буй дуу чимээний улмаас эрүүл, амгалан орчинд амьдрах эрх нь зөрчигдсөн гэж маргасан. Хэдийгээр тухайн барилгыг ашиглалтад оруулсан захиргааны акт хүчинтэй байсан ч, шүүхээс дуу чимээний асуудлыг иргэний журмаар шийдвэрлэх боломжтой гэж үзсэн. Энэ нь дуу чимээ нь өөрөө иргэний эрхийг зөрчиж буй бие даасан үндэслэл болдгийг харуулж байна.
-
Тогтоол #irgen_3_5734: Энэ хэрэгт оршин суугч нь хөршдөө үйл ажиллагаа явуулж буй автомашины угаалгын газраас үүдэлтэй бохирдол, дуу чимээ зэргээс болж эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах эрх нь зөрчигдсөн гэж үзэж, тус газрыг албадан нүүлгүүлэхээр нэхэмжилсэн. Хяналтын шатны шүүхээс иргэний эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах эрхийг хамгаалах нь чухал бөгөөд анхан болон давж заалдах шатны шүүхүүд энэ асуудлыг хангалттай шалгаж, дүгнээгүй гэж үзэж, хэргийг дахин хэлэлцүүлэхээр буцаасан. Энэ нь таны амьдрах орчны тав тухтай байдал хуулиар хамгаалагддагийг нотолж буй жишээ юм.
Дүгнэлт
Хөршийн зүгээс гаргаж буй байнгын дуу чимээ нь таны амгалан тайван байх, эрүүл орчинд амьдрах хууль ёсны эрхийг зөрчдөг. Тиймээс энэ асуудлыг зүгээр тэвчээд өнгөрөх бус, хуулийн дагуу шийдвэрлэх бүрэн боломжтой.
- Эхлээд ярилц.
- Болхгүй бол СӨХ, цагдаагийн байгууллагад ханд.
- Нотлох баримтаа сайтар цуглуул.
- Эцсийн шатанд шүүхэд хандахаас бүү ай.
Таны эрх хуулиар хамгаалагдсан гэдгийг санаж, дээрх алхмуудын дагуу асуудлыг тууштай шийдвэрлээрэй.